RUJUKAN

Ab. Rahman Omar. 1995.  “Fizik Menurut Perspektif Islam”, dalam Sulaiman Nordin, ed., Sains Menurut Perspektif Islam. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

Ab. Alim Abdul Rahim dan Syed Idrus Syed Mat Zin. 1995. Tamadun Islam. Shah Alam: Penerbit Fajar Bakti.

Abu Bakar Abdul Majeed. 1999. Perubatan Pencegahan Menurut Islam. Abu Bakar Abdul Majid (pnyt.). Kuala Lumpur: Institut Kefahaman Islam Malaysia (IKIM).

Al-Faruqi, Ismail dan Lois Lamya. 1992. Atlas Budaya Islam.  Terj. Mohd. Redhuan Othman.  Edisi ke 2. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

Al-Ghazali. 1960. Ihya Ulum al-Din.  Kaherah: Dar al-Sua’bi.

Al-Zirikli.  2002.  Al-A‘lam, j. 2, 4 & 6.  Beirut: Dar al-‘Ilm li al-Malayin.

Al-Zahrani, Musfir Said. 2005. Konseling Terapi. Jakarta: Gema Insani.

Amin N. Daghestani.  1997.  “al-Razi (Rhazes), 865–925” Am J Psychiatry, 154:11, November 1997.

Azizan Baharudin. 1986. Pengenalan Tamadun Islam di Andalus. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

Fadzlullah Shuib, 2007. Pemikiran dan Tamadun Islam.  Kuala Lumpur: Al-Hidayah Publication

Farmer, Henry George. 1973. A History of Arabian Music. London: Luzac & Company Ltd.

George N. Atiyeh. 1996. Al-Kindi: The philosopher of The Arab. Rawalpindi: Islamic Research Institute.

Hairudin Harun.  2004.  Daripada Sains Yunani Kepada Sains Islam. Kuala Lumpur: Universiti Malaya.

http://www.findpk.com/zahid/Physics_in_Quran.htm

http://www.muslimheritage.com

http://www.usislam.org/98physic.htm

Idris Zakaria. “Falsafah Seni Muzik Islam dan Hubungannya Dengan Bina Insan” (Prosiding Seminar Serantau Dakwah dan Kesenian. Universiti Kebangsaan Malaysia. 7-8 Ogos 2006)

Ismail Saad, et.al. 1992.  Pengenalan Tamadun Islam dalam Ilmu Perubatan. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

Johami Abdullah. 1993. Pendidikan Muzik Semasa. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

Kamus Dewan. 2007. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

Mahyuddin Haji Yahya. 1989. Ensiklopedia Sejarah Islam. Bil. 6. Universiti Kebangsaan Malaysia: Bangi.

1994. Tarmizi Samsi. Sept. 1994. “Industri Hiburan Hanya Merosakkan?”, Dakwah. Kuala Lumpur: Yayasan Dakwah Islamiah.

Mohamed Hatta Shaharom et. al.2008. Etika Perubatan Islam dan Isu-Isu Psikiatri. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

Mohd Koharuddin bin Mohd Balwi.  2002.  “Sains Dan Teknologi Asia : Hadiah Asia Kepada Dunia”. Jurnal Teknologi, 37(E), Dis. 2002.

Mohd. Shauki. Sept 1994. “Mengenali Tokoh-tokoh Muzik Islam”, Dakwah. Dakwah. Kuala Lumpur: Yayasan Dakwah Islamiah.

Muhd. Taib Osman. 1974. Traditional Drama and Music of Southeast Asia.  Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

Pahlen, Kurt.  t.th. Music of The World: New York Crown Pub.

Sami Hamarneh.  1962.  “The Rise Of Professional Pharmacy In Islam”.  Medical History, January, 6(1), 1962. 59-66.

Sharif, M.M. 1994. Sejarah Islam. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

Sulaiman Nordin.  1995. “Kimia Menurut Perspektif Islam”, dalam idem, ed., Sains Menurut Perspektif Islam.  Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

Ulrish, Home. 1969. A History of Music and Musical Style. New York: Harcourt Brace and Word.

Webster’s New Twentieh Century Dictionary of The English Language.  1972.

 

KESIMPULAN

 

Selain daripada bidang-bidang yang disebutkan di atas, umat Islam ternyata turut memberikan sumbangan yang cukup bermakna dalam pelbagai bidang keilmuan.  Apa yang dinyatakan di atas adalah cebisan daripada contoh-contoh pencapaian umat Islam dalam pelbagai bidang ilmu khasnya sains dan teknologi (Fadzlullah Shuib, 2007: 42-44; Rasid Muhamad, 1996: 208).

 

 

 

 

 

 

 

KESIMPULAN

Sebahagian besar karya-karya cendekiawan Muslim tersebut adalah berkaitan sains dan teknologi.  Malangnya, berbagai pihak yang berpandangan serong dan cemburu dengan Islam tetap berusaha menafikan sumbangan para cendekiawan Muslim dalam pelbagai lapangan sains.  Walhal saintis Muslimlah yang telah menyumbang saham yang besar kepada tercetusnya era Renaisans di Eropah dan kemunculan zaman moden di Barat.  Amat menyedihka lagi apabila sebilangan besar penganalisis tamadun moden Barat mengungkapkan kekagumannya kepada tamadun Yunani yang dianggap satu-satunya peradaban yang bertanggungjawab melahirkan tamadun Barat Moden yang gemilang. Sebenarnya, tamadun Yunani selepas tumbangnya Empayar Rom telah gagal menyelamatkan Eropah daripada zaman kegelapan selama 500 tahun.  Kemunculan tamadun Islam dalam tempoh itu yang dikenali sebagai zaman pertengahan (mulai abad 7-16 Masihi) telah menyelamatkan Eropah daripada terus-menerus berada dalam kegelapan dan kejahilan.  Malah, pihak berautoriti di Eropah pada ketika itu telah menindas dan menzalimi para saintis dan filsuf mereka yang telah menerima cahaya ilmu sains dan teknologi dari universiti-universiti Islam di Sepanyol.  Benar sekali rumusan yang dibuat oleh George Sarton, sarjana sains Amerika yang mengatakan:

“ …. dalam menjelaskan sejarah budaya Eropah, kita boleh meninggalkan langsung sumbangan Hindu dan Cina dalam perkembangan matematik, tetapi meninggalkan sumbangan Muslim akan memusnahkan ceritanya, kerana tidak boleh diterima akal.  Sarjana Muslim menandingi sarjana Yunani, sepertilah kaitan Amerika dengan Eropah pada masa sekarang.”

KESIMPULAN

Para cendekiawan Islam telah memberi sumbangan yang tiada tolok bandingnya kepada tamadun dunia serta kemajuan sains dan teknologinya.  Hakikat ini begitu menyerlah dengan terdapatnya lebih daripada suku juta manuskrip karya saintis Muslim yang ditemui di dalam perpustakaan-perpustakaan terbesar di dunia.  Manuskri-manuskrip tersebut masih tersimpan di negara-negara umat Islam dan Eropah, meskipun sebahagian besarnya telah dimusnahkan oleh tentera Tartar pada tahun 1258 dan dimusnahkan oleh tentera Sepanyol yang beragama Kristian pada tahun 1492 berikutan kejatuhan kota Granada di Sepanyol.

FAKTOR KEMALAPAN SAINS DAN TEKNOLOGI ISLAM

Ibarat siang dan malam yang silih berganti, maka demikianlah nasib yang dialami oleh setiap tamadun dunia termasuklah tamadun Islam yang pernah mencapai zaman kegemilangan dalam bidang sains dan teknologi.  Antara faktor yang boleh dikaitkan dengan kemalapan bidang sains dan teknologi Islam ialah (Fadzlullah Shuib, 2007: 31-32):

1. Ketidakstabilan politik dan kegawatan ekonomi menjelang abad ke-13 Masihi di seluruh wilayah Islam telah memberikan kesan yang besar kepada kemerosotan kegiatan inovasi sains dan teknologi Islam.
2. Serangan kuasa ketenteraan asing yang kurang bertamadun seperti tentera Tartar dan tentera Sepanyol-Kristian yang telah meranapkan sama sekali kerajaan-kerajaan Islam. Dengan ini kegiatan intelektual serta inovasi dalam sains dan teknologi turut terencat.
3. Krisis dalaman umat Islam sehingga muncul pertelagahan antara pendokong sains dan teknologi Islam dengan golongan tradisionalis telah merencatkan perkembangan inovasi sains dan teknologi di dunia Islam.
4. Kebangkitan Barat dengan zaman Renaisans dan revolusi sains Eropah menjelang tahun 1600M diikuti dengan tempoh penjajahan Barat ke atas dunia Islam telah melumpuhkan sama sekali kegiatan sains dan teknologi Islam.

FAKTOR KEGEMILANGAN INOVASI DALAM SAINS DAN TEKNOLOGI ISLAM

Terdapat beberapa faktor yang boleh dikaitkan dengan kecemerlangan inovasi dalam bidang sains dan teknologi Islam,  antaranya ialah (Fadzlullah Shuib, 1995, 2007: 30-31):

1. Dorongan ajaran al-Quran dan hadis yang mencetuskan budaya ilmu dalam masyarakat Islam.
2. Naungan politik para pemerintah Islam. Polisi pemerintah terhadap kegiatan inovasi sains dan teknologi telah meningkatkan dan memantapkan lagi kecemerlangan sains dan teknologi Islam.
3. Kegiatan penyerapan budaya ilmu asing khasnya Yunani ke dalam budaya ilmu Islam telah memarakkan lagi kegiatan inovasi sains dan teknologi Islam.
4. Kemunculan cendekiawan neo-Muslim zaman Abbasiah, Andalus dan Fatimiah telah menyumbang kepada pendemokrasian ilmu yang menginovasikan sains dan teknologi Islam yang gemilang.
5. Polemik agama-sains dan teologi-falsafah telah memarakkan lagi kegiatan intelektual Islam yang bersifat penyaringan ke atas pengaruh budaya asing yang tidak bersesuaian dengan budaya ilmu Islam. Contohnya, polemik antara al-Ghazali dan Ibn Rushd (Tahafut al-Falasifah vs Tahafut al-Tahafut).
6. Kegiatan perdagangan antarabangsa pada era kegemilangan sains dan teknologi Islam telah mencetuskan rekaan dan produk dalam pelbagai bidang termasuk ketenteraan, pembinaan kapal, cerapan astronomi, perubatan, pembuatan, dan perkhidmatan.

Sumbangan Dunia Islam Terhadap Muzik

6.Al-Farabi (872-950M)

Nama al-Farabi tidak boleh dipinggirkan apabila membincangkan muzik dalam dunia Islam. Beliau mempunyai ilmu pengetahuan dan daya kreatif yang tinggi dalam ilmu muzik. Terdapat beberapa buah buku mengenai muzik yang dihasilkan oleh al-Farabi. Antaranya ialah Kitab al-Muziqi al-Kabir, Kitab Ilmu al-Muziqi, dan Kitab Fi Ihsa al-Iqa.

Sumbangan Dunia Islam Terhadap Muzik

5.Al-Mas’udi (896-956M)

Nama penuh beliau ialah Ali Ibn al-Mas’udi. Beliau dilahirkan di Baghdad pada akhir tahun abad ke 3 hijrah dari keturunan Hijaz. Al-Mas’udi terkenal sebagai sejarawan dan ahli geografi Arab. Seorang yang dikenali berkemahiran dalam bidang muzik. Karya beliau yang paling agung tentang muzik ialah Muruj al-Dhahab. Perbincangan dalam karya beliau tersebut merangkumi jenis-jenis peralatan muzik, irama serta not-not muzik. Antara karya beliau yang lain ialah Kitab al-Zulaf yang membicarakan tentang pengaruh muzik terhadap jiwa (Farmer 1973: 165).

Sumbangan Dunia Islam Terhadap Muzik

4.Ali al-Isfahani (897-967M)

Nama penuh beliau ialah Abu al-Faraj Ali Ibn al-Husain Ibn Muhammad al-Quraishi. Beliau dilahirkan di Isfahan dan menuntut ilmu di Baghdad. Karya beliau yang paling terkenal tentang muzik ialah Kitab al-Aghani (Book of Songs), Kitab al-Qiya (Book of Singing Girls), Kitab al-Ima al-Shawair (Book of Females Slare Poets), Kitab Mujarrad al-Aghani (Book of Choice Songs), Kitab Ghilman al-Mughanniyyin (Book of Slare Singers), dan Kitab Akhbar Jahzal al-Barmaki (Book of Stones of Jahza al-Barmaki).

Sumbangan Dunia Islam Terhadap Muzik

iii)Ibn Sina (980-1037M/370-428H)

Sumbangan Ibn Sina dalam bidang muzik juga amat dikagumi. Terdapat dua buah karya beliau yang terkenal menyentuh tentang muzik, iaitu: al-Shifa dan al-Najat.