by mfuad | Feb 11, 2025 | Umum
Strategi Inovasi Malaysia dalam Memacu Pendidikan Tinggi
Fungsi staf sokongan dalam menjayakan kesohoran dan keterlihatan global memainkan peranan penting dalam strategi inovasi Malaysia untuk memacu pendidikan tinggi. Dalam konteks pendidikan tinggi, staf sokongan tidak hanya terhad kepada tugas-tugas pentadbiran tetapi turut menyokong aktiviti penyelidikan, pengajaran, dan pembangunan akademik (Kementerian Pendidikan Malaysia [KPM], 2015). Mereka adalah tulang belakang operasi universiti dan menjadi penghubung utama antara pelbagai pihak dalam institusi pengajian tinggi (IPT) (Universiti Teknologi Malaysia [UTM], 2024).
Peranan Staf Sokongan dalam Kesohoran Global
Staf sokongan yang berkemahiran tinggi memastikan proses pentadbiran dan akademik berjalan lancar, sekali gus memberikan pengalaman pembelajaran yang positif kepada pelajar dan ahli akademik (Universiti Malaysia Terengganu [UMT], 2022). Perkhidmatan berkualiti yang diberikan oleh staf sokongan membantu universiti membina reputasi yang baik di peringkat antarabangsa, menyumbang kepada peningkatan kedudukan dalam ranking dunia (KPM, 2013).
Meningkatkan Keterlihatan Global Melalui Penyediaan Sumber dan Perkhidmatan Berkualiti
Staf sokongan juga memainkan peranan dalam meningkatkan keterlihatan global dengan menyediakan perkhidmatan yang menyokong mobiliti pelajar dan pensyarah antarabangsa. Ini termasuk pengurusan pertukaran pelajar, penyelidikan antarabangsa, dan pengajaran dalam bahasa asing (Universiti Putra Malaysia [UPM], 2024). Dengan memberi perhatian kepada keperluan pelajar antarabangsa, universiti dapat menarik lebih ramai pelajar luar negara, sekali gus meningkatkan keterlihatan global mereka (UMT, 2022).
Sokongan dalam Pembangunan Inovasi Pendidikan
Inovasi dalam pendidikan tinggi memerlukan sokongan yang padu daripada staf sokongan, yang bertindak sebagai fasilitator dalam pelaksanaan teknologi pendidikan dan pembelajaran digital (Kementerian Sains, Teknologi dan Inovasi Malaysia [MOSTI], 2021). Mereka bertanggungjawab terhadap pengurusan infrastruktur teknologi pendidikan, latihan pensyarah, dan pemantauan kualiti pembelajaran dalam talian (UTM, 2024). Dengan memperkenalkan pembelajaran digital dan penggunaan teknologi terkini, universiti dapat menawarkan program yang lebih fleksibel dan menarik kepada pelajar global (KPM, 2024).
Menyokong Strategi Inovasi Malaysia dalam Pendidikan Tinggi
Malaysia mempunyai pelbagai strategi inovasi yang bertujuan menjadikan pendidikan tinggi sebagai pemacu utama pembangunan negara. Staf sokongan memainkan peranan penting dalam melaksanakan dasar dan program yang dirangka oleh pihak pengurusan universiti, seperti Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia 2015-2025 (KPM, 2015). Mereka membantu memastikan semua aktiviti universiti berjalan mengikut perancangan dan menjana hasil positif (UMT, 2021). Sebagai contoh, staf dalam bahagian pembangunan pelajar boleh menyokong program kemahiran insaniah yang diperlukan dalam dunia pekerjaan global (UTM, 2024).
Kesimpulan
Secara keseluruhan, staf sokongan memainkan peranan penting dalam memastikan kesohoran dan keterlihatan global universiti. Mereka bukan sahaja membantu dalam operasi harian tetapi juga menyokong inovasi dan pembangunan strategik untuk meningkatkan daya saing universiti di peringkat antarabangsa (UPM, 2024). Dengan sistem sokongan yang efisien dan proaktif, Malaysia dapat memperkukuhkan kedudukan pendidikan tinggi di peringkat global (KPM, 2024).
Rujukan
Like this:
Like Loading...
by mfuad | Nov 28, 2024 | Umum
Pengenalan
Tekanan di tempat kerja merujuk kepada situasi di mana pekerja mengalami tekanan fizikal dan mental akibat pelbagai faktor dalam persekitaran kerja. Faktor seperti beban kerja yang tinggi, konflik interpersonal, serta ketidakseimbangan antara kerja dan kehidupan peribadi sering menjadi punca utama tekanan. Keadaan ini memberi kesan buruk bukan sahaja kepada pekerja, tetapi juga kepada prestasi organisasi. Sebagai contoh, seorang pekerja yang tertekan mungkin menghadapi masalah kesihatan dan menunjukkan penurunan produktiviti, yang seterusnya menjejaskan keberkesanan keseluruhan pasukan kerja (Gui, 2021). Oleh itu, memahami punca dan kesan tekanan di tempat kerja adalah penting bagi memastikan kesejahteraan pekerja dan prestasi organisasi sentiasa terjamin.
Punca Tekanan di Tempat Kerja
Punca utama tekanan di tempat kerja termasuk tuntutan kerja yang tinggi, persekitaran kerja yang tidak kondusif, dan konflik dalam hubungan interpersonal. Beban kerja yang melampau atau tarikh akhir yang ketat sering menimbulkan tekanan, terutamanya apabila pekerja tidak diberikan sokongan yang mencukupi. Sebagai contoh, seorang pekerja dalam sektor kewangan yang perlu menyiapkan laporan harian mungkin mengalami tekanan berterusan (Alshammari et al., 2023). Selain itu, persekitaran kerja yang tidak menyokong, seperti suasana pejabat yang bising atau kekurangan fasiliti asas, boleh memburukkan lagi tekanan. Konflik dengan rakan sekerja atau penyelia turut menyumbang kepada tekanan, terutamanya apabila isu tersebut tidak ditangani secara efektif (Zakaria & Yusof, 2018).
Kesan Tekanan di Tempat Kerja
Tekanan di tempat kerja membawa kesan yang ketara terhadap kesihatan fizikal, mental, dan prestasi kerja. Dari segi fizikal, tekanan berterusan boleh menyebabkan sakit kepala, masalah tidur, serta penyakit kronik seperti hipertensi. Sebagai contoh, pekerja yang sering bekerja lebih masa tanpa rehat yang mencukupi mungkin berisiko tinggi mengalami keletihan fizikal dan masalah kesihatan lain (Mariammal & Revathy, 2020). Dari sudut mental, tekanan kronik boleh menyebabkan kebimbangan, kemurungan, dan burnout. Keadaan ini sering berlaku dalam sektor yang memerlukan interaksi berterusan dengan orang ramai seperti sektor kesihatan (Quick et al., 2016). Dari perspektif prestasi kerja, pekerja yang tertekan mungkin menunjukkan penurunan produktiviti, peningkatan kadar kesilapan, dan niat untuk meninggalkan organisasi (Chimenya & Hyams-Ssekasi, 2023).
Strategi Mengatasi Tekanan
Terdapat pelbagai strategi yang boleh digunakan untuk mengurangkan tekanan di tempat kerja, termasuk sokongan sosial, program pengurusan tekanan, dan intervensi persekitaran. Sokongan sosial dalam kalangan rakan sekerja dan keluarga boleh membantu mengurangkan tekanan dengan memberi peluang kepada pekerja untuk meluahkan perasaan dan mendapat pandangan yang positif. Sebagai contoh, sesi perbincangan tidak formal dengan rakan sekerja dapat memberikan perspektif baharu dalam menyelesaikan masalah (Nordin & Ahin, 2016). Selain itu, organisasi boleh menganjurkan program latihan seperti bengkel pengurusan tekanan untuk membantu pekerja mengenal pasti dan mengatasi tekanan secara efektif (Van Wyk & Pillay-Van Wyk, 2010). Intervensi persekitaran, seperti menyediakan ruang kerja yang selesa dan mengurangkan gangguan bunyi, turut terbukti berkesan dalam mengurangkan tekanan (Norouzianpour, 2020).
Intervensi Pengurusan
Organisasi boleh memainkan peranan penting dalam menangani tekanan pekerja melalui perubahan budaya organisasi dan kepimpinan yang menyokong. Budaya kerja yang fleksibel dan mementingkan keseimbangan antara kerja dan kehidupan peribadi dapat membantu pekerja menguruskan tekanan dengan lebih baik. Sebagai contoh, syarikat yang membenarkan waktu kerja fleksibel dapat membantu pekerja memenuhi keperluan peribadi mereka tanpa menjejaskan produktiviti (Zakaria & Yusof, 2018). Kepimpinan yang menyokong juga penting, di mana penyelia dan pengurus harus berkomunikasi secara terbuka dengan pekerja dan memberikan bimbingan apabila diperlukan. Pemantauan berkala melalui sesi maklum balas atau kaji selidik kepuasan kerja dapat membantu organisasi mengenal pasti masalah sebelum menjadi lebih serius (Hoek et al., 2017).
Kesimpulan
Secara keseluruhannya, tekanan di tempat kerja adalah isu yang perlu ditangani secara holistik. Organisasi dan pekerja harus bekerjasama dalam mengenal pasti punca, memahami kesan, dan melaksanakan strategi yang sesuai untuk mengurangkan tekanan. Langkah-langkah seperti sokongan sosial, program pengurusan tekanan, dan kepimpinan yang menyokong dapat membantu mencipta persekitaran kerja yang lebih sihat dan produktif (Gui, 2021; Indra et al., 2024). Dengan pendekatan yang bersepadu, organisasi boleh memastikan kesejahteraan pekerja dan meningkatkan prestasi keseluruhan.
Rujukan
- Alshammari, M. K., Othman, M. H., Mydin, Y. O., & Mohammed, B. A. (2023). The psychological state that workers are exposed to during work pressure and its relationship to the efficiency and quality of outputs. Review of Economics and Finance.
- Chimenya, A., & Hyams-Ssekasi, D. (2023). Unravelling the impact of occupational stress on employee performance in a non-profit organisation in the UK. Handbook of Research on Dissecting and Dismantling Occupational Stress in Modern Organizations.
- Gui, T. (2021). Sentiment analysis model based on text to solve work stress using deep learning. 2021 IEEE International Conference on Electronic Technology, Communication and Information (ICETCI).
- Hoek, R. J. A., Havermans, B. M., Houtman, I. L. D., & Boot, C. R. L. (2017). Stress prevention@work: A study protocol for the evaluation of a multifaceted integral stress prevention strategy to prevent employee stress in a healthcare organization: A cluster controlled trial. BMC Public Health.
- Indra, B., Palmasutra, V., & Setyawan, F. A. (2024). Effectiveness of digital interventions in reducing occupational stress: A systematic review. Portuguese Journal of Public Health.
- Mariammal, P., & Revathy, B. (2020). Job satisfaction and job stress among TNSTC workers in Tirunelveli branch. International Journal of Advanced Science and Technology.
- Norouzianpour, H. (2020). Architectural interventions to mitigate occupational stress among office workers. Enquiry.
- Nordin, R. B., & Ahin, C. B. (2016). Occupational stress and coping strategies among Malaysian employees: Where is the role of organizations? In Psychosocial Factors at Work in the Asia Pacific: From Theory to Practice.
- Quick, J. C., Macik-Frey, M., & Nelson, D. L. (2016). Job stress. The Curated Reference Collection in Neuroscience and Biobehavioral Psychology.
- Van Wyk, B. E., & Pillay-Van Wyk, V. (2010). Preventive staff-support interventions for health workers. Cochrane Database of Systematic Reviews (Online).
- Zakaria, N., & Yusof, H. M. (2018). Impact of stress: A systematic review. Proceedings of the International Conference on Industrial Engineering and Operations Management.
by mfuad | Nov 18, 2024 | Umum
Pengenalan
Menurut Kamus Dewan Bahasa dan Pustaka (Edisi Keempat), adab merujuk kepada budi pekerti yang halus dan sopan, mencerminkan akhlak seseorang. Dalam konteks IPT, adab bukan sahaja penting untuk membina suasana pembelajaran yang kondusif, tetapi juga sebagai asas pembentukan jati diri pelajar yang berkualiti. Bagaimanapun, cabaran masa kini seperti revolusi digital dan kemerosotan nilai moral memberi impak kepada penghayatan adab dalam kalangan pelajar (UKM, 2020; USIM, 2023).
Kepentingan Adab dalam Pembelajaran
Adab dalam pembelajaran, termasuk menghormati guru dan menjaga etika kelas, adalah asas keberkatan ilmu. Misalnya, hadis Riwayat Imam Ahmad menekankan pentingnya menghormati guru agar ilmu yang dipelajari mendatangkan manfaat (USIM, 2023). Namun, statistik menunjukkan peningkatan kes ketidakhormatan terhadap pensyarah, terutama dalam pembelajaran atas talian, memberi kesan negatif terhadap suasana pembelajaran (Asmah & Ribhan, 2021).
Cabaran Revolusi Industri 4.0
Transformasi digital mencabar pelajar untuk mengekalkan adab dalam pembelajaran atas talian. Kajian menunjukkan kurangnya disiplin pelajar dalam sesi pembelajaran maya seperti tidak menutup mikrofon atau memberi komen yang tidak relevan (Nurul Shakirah & Hairulliza, 2020). Penerapan adab digital menjadi semakin kritikal untuk memastikan keharmonian pembelajaran.
Peranan Institusi dan Masyarakat
Institusi pengajian tinggi dan keluarga memainkan peranan penting dalam menerapkan adab. Ibu bapa perlu menyemai nilai adab sejak kecil, manakala universiti harus menyediakan program pembangunan sahsiah seperti latihan etika untuk pelajar (Alias, 2018). Sebagai contoh, Universiti Malaya telah melaksanakan modul pembangunan akhlak yang melibatkan pendekatan Islamik dalam membentuk pelajar berkualiti (UKM, 2020).
Impak Kurangnya Adab kepada Sosial dan Ekonomi
Kurangnya penghayatan adab memberi kesan kepada kerjasama sosial dan kebolehpasaran graduan. Menurut kajian UKM, majikan sering mengeluh tentang kekurangan sikap profesional dan etika kerja graduan (Ruslan Hassan et al., 2020). Ini menunjukkan bahawa adab bukan sahaja penting untuk keharmonian, tetapi juga relevan kepada daya saing ekonomi negara.
Kesimpulan
Adab merupakan tunjang kepada pembangunan insan di IPT dan masyarakat secara keseluruhan. Penekanan kepada adab harus diberikan melalui usaha kolektif keluarga, institusi, dan kerajaan. Pelaksanaan program pembangunan sahsiah, pemantauan dalam talian, serta kerjasama majikan dan universiti dapat mengukuhkan nilai-nilai ini untuk manfaat jangka panjang.
Rujukan
- Asmah & Ribhan. (2021). Peranan adab dalam pembelajaran atas talian. Universiti Teknologi MARA.
- Ruslan Hassan, et al. (2020). Kefahaman nilai etika dan moral pelajar di institusi pengajian tinggi: satu sorotan literatur. MALIM: Jurnal Pengajian Umum Asia Tenggara, 21, 126-141.
- Alias, M. (2018). Kepentingan nilai Islam dalam pendidikan. Universiti Kebangsaan Malaysia.
- Nurul Shakirah & Hairulliza. (2020). Penggunaan media sosial dalam pembelajaran digital. Universiti Pendidikan Sultan Idris.
- USIM. (2023). Adab berguru kian pupus. Universiti Sains Islam Malaysia.
by mfuad | Nov 14, 2024 | Umum
Majlis konvokesyen adalah acara bersejarah yang diadakan oleh universiti untuk meraikan pencapaian akademik graduan. Majlis ini bukan sahaja berfungsi sebagai pengiktirafan kepada para pelajar, tetapi juga memberi peluang kepada universiti untuk menonjolkan keunikan dan nilai-nilai akademik yang ingin disampaikan kepada masyarakat. Berikut adalah beberapa kepentingan majlis konvokesyen berdasarkan majlis konvokesyen di universiti-universiti di Malaysia.
1. Pengiktirafan Pencapaian Akademik
Majlis konvokesyen mengiktiraf usaha dan kejayaan graduan, memberi mereka penghormatan yang sewajarnya. Sebagai contoh, Universiti Malaya (UM) memberi Anugerah Canselor kepada graduan yang menunjukkan kecemerlangan dalam bidang akademik dan kokurikulum (Universiti Malaya, 2023) UM Convocation . Begitu juga di Universiti Teknologi Malaysia (UTM) yang memberi penghormatan kepada 8,956 graduan dengan Anugerah Diraja kepada individu cemerlang, satu bentuk motivasi agar mereka meneruskan kejayaan dalam bidang masing-masing (Universiti Teknologi Malaysia, 2023) UTM NewsHub
.2. Mengiktiraf Kepakaran dalam Bidang Khusus
Beberapa universiti turut memberi penghargaan khusus kepada graduan dalam bidang tertentu. Universiti Malaysia Terengganu (UMT) mengadakan majlis konvokesyen untuk mengiktiraf 2,388 graduan termasuk tokoh yang berjasa dalam sains biologi dan pemuliharaan, memperkukuhkan peranan mereka dalam pemeliharaan alam sekitar (Universiti Malaysia Terengganu, 2023) University of Management and Technology. Ini memberi dorongan kepada graduan untuk terus menyumbang kepada bidang yang mereka ceburi.
3. Pengukuhan Nilai Masyarakat
Universiti Sains Islam Malaysia (USIM) mengamalkan konsep “Masyarakat Madani” semasa konvokesyen, dengan menekankan nilai moral dan etika melalui pelbagai acara dan etika pakaian khusus untuk graduan (Universiti Sains Islam Malaysia, 2023) MAJLIS KONVOKESYEN USIM. Ini menanamkan nilai-nilai murni dalam diri graduan agar mereka menjadi individu berintegriti di masa hadapan.
4. Penyebaran Budaya Akademik
Universiti Teknologi MARA (UiTM) melaksanakan konvokesyen di cawangan-cawangannya di seluruh negara, membolehkan masyarakat setempat menyaksikan kecemerlangan akademik yang dicapai oleh graduan (Universiti Teknologi MARA, 2023) UiTM Official Site. Melalui acara sebegini, universiti dapat menyebarkan budaya ilmu dan membina hubungan positif antara institusi dengan masyarakat.
5. Pengukuhan Identiti Graduan sebagai Alumni
Majlis konvokesyen menandakan permulaan bagi para graduan untuk menjadi sebahagian daripada komuniti alumni universiti. Universiti Islam Antarabangsa Malaysia (UIAM) turut menjemput alumni dalam majlis konvokesyen mereka, menggalakkan perhubungan erat antara graduan lama dan baharu (Universiti Islam Antarabangsa Malaysia, 2023) PACE. Alumni dapat berfungsi sebagai rangkaian sokongan yang berguna untuk peluang kerjaya dan pembangunan profesional.
6. Inspirasi kepada Generasi Akan Datang
Majlis konvokesyen juga menjadi sumber inspirasi kepada pelajar semasa dan masyarakat umum. Universiti Utara Malaysia (UUM) dan Universiti Malaysia Sarawak (UNIMAS) menjemput komuniti dalam majlis konvokesyen mereka untuk memberi kesedaran tentang kepentingan pendidikan tinggi (Universiti Utara Malaysia, 2023; Universiti Malaysia Sarawak, 2023) Universiti Malaysia Sarawak PACE
.7. Promosi Reputasi Institusi
Majlis konvokesyen berprestij turut menjadi peluang bagi universiti untuk mempromosikan reputasi mereka. Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM) misalnya, menggunakan konvokesyen untuk mengetengahkan pencapaian dalam penyelidikan dan kecemerlangan akademik yang meningkatkan daya saing universiti (Universiti Kebangsaan Malaysia, 2023).
8. Rujukan
by mfuad | Nov 3, 2024 | Umum
Ada yang bertanya, samada, ada dot ke atau tiada dot ? Kesilapan ini sering berlaku sebab silap taip lupa taip dot dan tak dapat masuk sistem. Maka, jawapannya adalah, ada dot. Kalau nak senang klik je link dibawah ni.
adalah portal yang berkaitan dengan Universiti Teknologi Malaysia (UTM). Portal my.utm.my berfungsi sebagai platform dalam talian bagi pelajar, fakulti, dan kakitangan UTM untuk mengakses pelbagai sumber dan perkhidmatan berkaitan dengan perkara akademik dan pentadbiran. Berikut adalah beberapa ciri dan fungsi penting yang biasanya terdapat di dalam portal my.utm.my:
- Perkhidmatan Pelajar: Pelajar boleh mengakses maklumat akademik mereka seperti pendaftaran kursus, keputusan peperiksaan, jadual waktu, dan kemajuan akademik. Portal ini juga mungkin menyediakan akses kepada sumber pembelajaran dalam talian, perkhidmatan perpustakaan digital, dan sistem maklum balas pelajar.
- Pengurusan Kursus: Portal ini membolehkan pelajar mendaftar kursus, melihat bahan kursus, menghantar tugasan, mengambil bahagian dalam perbincangan, dan berkomunikasi dengan pensyarah dan rakan sekelas.
- Fungsi Pentadbiran: Pelajar boleh mengendalikan tugas-tugas pentadbiran seperti pembayaran yuran, semakan penyata kewangan, dan kemaskini maklumat peribadi melalui portal ini. Ia juga mungkin menyediakan akses kepada borang-borang, permohonan, dan perkhidmatan dalam talian berkaitan dengan kemudahan kampus, penginapan, dan pertubuhan pelajar.
- Komunikasi dan Pengumuman: Portal ini berfungsi sebagai pusat komunikasi utama, membolehkan pelajar menerima pengumuman rasmi, pemberitahuan, dan kemas kini dari universiti, fakulti, atau jabatan tertentu. Ia mungkin termasuk ciri-ciri seperti e-mel, sistem pesanan, forum, dan berita terkini.
- Alat Kerjasama: Portal ini mungkin menawarkan ciri-ciri kerjasama seperti ruang kerja kumpulan, dokumen berkongsi, dan alat pengurusan projek dalam talian. Alat-alat ini memudahkan kerja berkumpulan dan membolehkan pelajar bekerjasama dalam tugasan dan projek.
- Sumber Kampus: Portal my.utm.my boleh memberikan akses kepada pelbagai sumber kampus, termasuk katalog perpustakaan, pangkalan data penyelidikan, jurnal dalam talian, dan bahan akademik lain. Ia juga mungkin menawarkan pautan kepada laman web rasmi UTM, laman web jabatan, dan platform yang relevan lain.
Ciri-ciri dan perkhidmatan yang tersedia di dalam portal my.utm.my mungkin berbeza, kerana universiti sentiasa mengemaskini dan meningkatkan platform dalam talian mereka untuk memenuhi keperluan pelajar dan kakitangan. Disyorkan untuk melawat portal tersebut dan meneroka fungsi-fungsinya untuk memahami dengan lebih baik perkhidmatan yang ditawarkan.
by mfuad | Oct 3, 2024 | Umum
Pengenalan
Pustakawan memainkan peranan yang sangat penting di sesebuah universiti, terutama di universiti penyelidikan yang memfokuskan kepada penghasilan ilmu baharu melalui penyelidikan dan penerbitan ilmiah. Definisi pustakawan menurut kamus Dewan Bahasa dan Pustaka ialah individu yang bertanggungjawab dalam pengurusan koleksi perpustakaan serta memberikan khidmat sokongan kepada penyelidik dan pelajar. Dalam konteks universiti penyelidikan, peranan pustakawan melangkaui pengurusan koleksi bahan ilmiah. Mereka menjadi pemudah cara kepada penyelidik dalam mengakses sumber-sumber yang relevan, memahami kaedah penyelidikan terkini, serta melatih pengguna perpustakaan dalam pelbagai kemahiran literasi maklumat. Namun, isu semasa menunjukkan bahawa peranan pustakawan sering kali diremehkan dan dipandang sebelah mata dalam landskap akademik. Hal ini mengundang persoalan sejauh manakah kepentingan pustakawan di universiti penyelidikan, terutama dalam menyokong aktiviti penyelidikan dan inovasi yang menjadi tunjang sesebuah universiti penyelidikan.
Peranan Pustakawan dalam Memudahcara Akses kepada Sumber Ilmiah
Pustakawan di universiti penyelidikan memainkan peranan penting dalam memudahkan akses kepada sumber ilmiah yang diperlukan oleh para penyelidik dan pelajar. Tugas utama mereka adalah memastikan bahawa koleksi perpustakaan sentiasa dikemas kini dan relevan dengan keperluan semasa. Sebagaimana firman Allah dalam Surah Al-Baqarah (2:269), “Dia memberikan hikmah kepada siapa yang Dia kehendaki. Barang siapa yang diberi hikmah, sesungguhnya dia telah diberi kebajikan yang banyak.” Dalam konteks ini, pustakawan ialah individu yang mempunyai hikmah dan kebijaksanaan dalam menguruskan sumber ilmu, memastikan maklumat yang disampaikan tepat dan boleh dipercayai. Kajian oleh Kaur dan Singh (2017) menunjukkan bahawa universiti dengan pustakawan yang aktif dan terlibat secara langsung dalam proses penyelidikan mempunyai kadar penerbitan yang lebih tinggi. Contoh kajian lain oleh Abdullah et al. (2019) menunjukkan bahawa pustakawan memainkan peranan penting dalam meningkatkan keterlihatan penyelidikan universiti melalui penambahbaikan pangkalan data dan arkib universiti. Dalam situasi terkini, perkhidmatan pustakawan digital di UTM menunjukkan keupayaan mereka dalam menyediakan akses maklumat dari jarak jauh, satu bentuk penambahbaikan yang wajar diteruskan.
Sokongan dalam Penyebaran dan Penerbitan Penyelidikan
Selain daripada menyediakan akses kepada maklumat, pustakawan juga bertanggungjawab dalam menyokong penyebaran hasil penyelidikan melalui pengurusan penerbitan ilmiah. Mereka bukan sahaja menguruskan jurnal dalaman universiti, tetapi juga membantu para penyelidik memilih saluran penerbitan yang sesuai untuk memaksimumkan impak penyelidikan mereka. Firman Allah dalam Surah Al-‘Alaq (96:1), “Bacalah dengan (menyebut) nama Tuhanmu yang menciptakan.” Ayat ini mengingatkan kita bahawa penyebaran ilmu adalah satu amanah yang mesti dilaksanakan dengan penuh integriti. Kajian oleh Ahmed et al. (2020) mendapati bahawa perpustakaan yang menyediakan perkhidmatan sokongan penerbitan, seperti nasihat mengenai Open Access, berjaya meningkatkan impak penerbitan penyelidik mereka. Contoh kajian oleh Rahim et al. (2021) pula menunjukkan bahawa pustakawan yang terlibat dalam latihan penulisan akademik berjaya meningkatkan mutu penulisan dan penerbitan dalam kalangan pensyarah muda. Cadangan bagi memperkukuh peranan ini ialah dengan memperkenalkan lebih banyak bengkel penerbitan yang dikendalikan oleh pustakawan dengan kerjasama pihak editorial jurnal akademik.
Meningkatkan Literasi Maklumat dan Penggunaan Teknologi
Pustakawan juga berperanan penting dalam meningkatkan literasi maklumat dan kemahiran penggunaan teknologi dalam kalangan pelajar dan penyelidik. Dalam era digital ini, kemahiran mengakses, menilai, dan menggunakan maklumat dengan berkesan menjadi semakin penting. Seperti yang dinyatakan dalam Al-Quran, Surah Az-Zumar (39:9), “Katakanlah: Adakah sama orang-orang yang mengetahui dengan orang-orang yang tidak mengetahui?” Ilmu pengetahuan yang disokong dengan kemahiran literasi maklumat mampu meningkatkan keberkesanan penyelidikan. Kajian oleh Smith dan Brown (2018) menunjukkan bahawa pelajar yang mengikuti program literasi maklumat yang diselia oleh pustakawan cenderung untuk menghasilkan kertas penyelidikan yang lebih baik. Kajian tempatan oleh Norlida et al. (2020) pula mendapati bahawa pelajar yang menerima latihan literasi maklumat daripada pustakawan menunjukkan peningkatan dalam kualiti kajian mereka. Melalui pendekatan yang lebih menyeluruh, pustakawan boleh memainkan peranan yang lebih besar dengan memperkenalkan program-program latihan berasaskan teknologi terkini, termasuk penggunaan perisian pengurusan data dan analitik penyelidikan.
Pustakawan sebagai Rakan Kongsi dalam Penyelidikan
Pustakawan di universiti penyelidikan tidak seharusnya hanya dilihat sebagai pengurus perpustakaan semata-mata, tetapi sebagai rakan kongsi dalam proses penyelidikan. Mereka mampu memberikan input yang bernilai dalam peringkat perancangan penyelidikan, terutamanya dalam hal yang melibatkan kaedah pengumpulan dan pengurusan data. Firman Allah dalam Surah Al-Mujadila (58:11), “Allah akan meninggikan orang-orang yang beriman di antaramu dan orang-orang yang diberi ilmu pengetahuan beberapa derajat.” Ini menekankan bahawa pustakawan, sebagai orang yang memiliki pengetahuan mendalam mengenai sumber maklumat, harus dilibatkan dalam setiap tahap proses penyelidikan. Kajian oleh Williams dan Evans (2019) menunjukkan bahawa penyelidikan yang melibatkan pustakawan dalam pasukan penyelidik sering kali lebih teliti dalam metodologi dan dokumentasi. Satu kajian oleh Mahmud et al. (2021) di Malaysia juga mendapati bahawa kolaborasi antara pensyarah dan pustakawan menghasilkan penyelidikan yang lebih mantap dan mempunyai impak yang lebih besar. Cadangan masa depan adalah untuk mewujudkan lebih banyak kerjasama antara fakulti dan pustakawan dalam pelaksanaan projek penyelidikan.
Peningkatan Profesionalisme dan Kepakaran Pustakawan
Pustakawan juga perlu sentiasa meningkatkan profesionalisme dan kepakaran mereka untuk terus relevan dalam dunia akademik yang sentiasa berubah. Firman Allah dalam Surah Al-Baqarah (2:282), “…maka hendaklah ia menulis dan janganlah ia enggan menulis sebagaimana Allah telah mengajarkannya…” Ayat ini menggalakkan pentingnya peningkatan ilmu dan kemahiran yang berterusan, termasuk bagi golongan pustakawan. Menurut kajian oleh Lee et al. (2019), pustakawan yang sentiasa mengikuti perkembangan terkini dalam bidang maklumat dan teknologi lebih berjaya dalam menyokong keperluan akademik di universiti penyelidikan. Kajian oleh Hashim et al. (2021) pula menekankan pentingnya latihan profesional berterusan bagi pustakawan dalam meningkatkan kecekapan mereka. Contoh terkini yang relevan adalah pengenalan kepada program pensijilan profesional bagi pustakawan di Malaysia yang boleh membantu meningkatkan kredibiliti dan pengiktirafan terhadap sumbangan mereka. Ini adalah langkah yang perlu diteruskan untuk memperkasakan peranan pustakawan dalam dunia akademik moden.
Kesimpulan
Secara keseluruhan, peranan pustakawan di universiti penyelidikan di Malaysia adalah sangat penting dan tidak boleh dipandang remeh. Mereka bukan sahaja berperanan dalam pengurusan sumber maklumat, tetapi juga terlibat secara aktif dalam penyelidikan, penyebaran ilmu, dan pembangunan literasi maklumat. Seperti yang ditegaskan dalam Al-Quran dan dibuktikan melalui kajian-kajian saintifik, kepentingan ilmu dan mereka yang menguruskan ilmu adalah sangat besar dalam masyarakat. Cadangan untuk masa depan termasuk memperkukuh kerjasama antara pustakawan dan fakulti penyelidikan, meningkatkan latihan profesional pustakawan, serta memperkenalkan lebih banyak program yang melibatkan pustakawan dalam pembangunan akademik dan penyelidikan. Oleh itu, adalah wajar bagi universiti penyelidikan untuk memberikan pengiktirafan yang sewajarnya kepada peranan pustakawan, agar mereka dapat terus memberikan sumbangan yang bermakna dalam bidang pendidikan dan penyelidikan.
Rujukan
- Abdullah, M., Kaur, S., & Singh, P. (2019). The role of librarians in increasing research visibility in Malaysian research universities. Journal of Academic Librarianship, 45(3), 124-135.
- Ahmed, M., Yusof, R., & Karim, N. (2020). Open access publishing and its impact on academic publishing in Malaysia. Asian Journal of Information Science, 7(2), 89-101.
- Hashim, S., Norlida, M., & Zainuddin, H. (2021). Continuous professional development among librarians in Malaysian research universities. Malaysian Journal of Library & Information Science, 26(1), 45-57.
- Kaur, J., & Singh, L. (2017). Librarians’ role in supporting academic research in Malaysian public universities. Library Management, 38(4), 243-259.
- Lee, S., Williams, R., & Evans, D. (2019). Librarian collaboration in academic research: A global perspective. Information Science & Management, 12(4), 278-293.
- Mahmud, S., Rahim, S., & Abdullah, N. (2021). Collaborative research between librarians and academics: Insights from Malaysian universities. International Journal of Library Science, 8(1), 34-48.
- Norlida, M., Hashim, S., & Rahim, S. (2020). Impact of information literacy programs on students’ research skills. Journal of Information Literacy, 14(2), 99-113.
- Rahim, S., Abdullah, M., & Zainuddin, H. (2021). Improving academic writing skills through librarian-led workshops: A case study. Journal of Academic Writing, 11(2), 51-68.
- Smith, J., & Brown, P. (2018). Enhancing student research outcomes through library-based literacy programs. Library & Information Science Research, 40(2), 105-115.
- Williams, R., & Evans, D. (2019). The impact of librarian engagement on research methodology and documentation. Journal of Information Science, 45(3), 165-178.
