Insiden MH370 yang berlaku baru-baru sangat memberi kesan kepada semua pihak termasuklah murid-murid sekolah tidak kiralah sekolah tadika, sekolah rendah dan sekolah menengah. Saban hari, penulis percaya mereka sibuk memperkatakan mengenai tragedi tersebut. Kita semua yakin, peristiwa yang tercatat dalam lipatan sejarah penerbangan dunia ini pastinya memberi banyak hikmah di sebaliknya. Salah satu daripadanya ialah hikmah terhadap sistem pendidikan kebangsaan. Penulis masih teringat ketika satu masa dahulu, murid-murid sekolah sibuk memperkatakan mengenai kejayaan Malaysia menghantar angkasawan pertama negara, iaitu Dato’ Dr. Sheikh Muszaphar Shukor Sheikh Mustapha. Ketika itu, murid-murid teruja melihat kecanggihan roket yang menghantar angkasawan, Stesen Angkasa Antarabangsa (ISS), dan banyak lagi. Bezanya, peristiwa tersebut merupakan catatan manis dalam kalendar negara sedangkan tragedi MH370 ini merupakan catatan pahit yang amat sukar diterima oleh kita semua.
Namun, perkara yang paling penting ialah apa yang kita boleh pelajari daripada peristiwa ini. Penulis percaya, banyak benda yang boleh dipelajari di dalam bilik darjah daripada insiden ini yang merupakan salah satu hikmahnya. Dengan mengaitkan peristiwa ini dengan konsep-kosep dalam mata pelajaran tertentu, guru secara tidak langsung mengaplikasikan pembelajaran konteksual iaitu kaedah pembelajaran yang menggabungkan isi kandungan dengan pengalaman harian murid, masyarakat dan alam pekerjaan. Selain itu, elemen-elemen kemahiran berfikir aras tinggi (KBAT) yang sangat dititikberatkan kepada murid dapat diterapkan. Hal ini sejajar dengan kerangka pentaksiran antarabangsa PISA yang menekankan apa yang murid boleh lakukan dengan ilmu yang mereka pelajari di dalam bilik darjah terhadap kehidupan sebenar mereka.
Dalam mata pelajaran Matematik umpamanya, murid-murid dapat mengaitkan konsep radius dan bulatan untuk menganggar keluasan kawasan pencarian pesawat, konsep bearing dan kordinat untuk menentukan kedudukan objek yang dipercayai ada kaitan dengan pesawat, konsep kedalaman lautan Hindi, konsep ketinggian pesawat dan jarak pencarian yang melibatkan ukuran nautika, kaki, dan sebagainya. Dalam subjek sains pula, murid-murid dapat berbincang bersama guru dan sesama mereka mengenai apakah itu satelit, apakah fungsi satelit dan bagaimana satelit dapat berfungsi untuk menentukan kedudukan terakhir pesawat. Selain itu, mereka mungkin boleh mempelajari konsep apungan sesuatu objek, fungsi bahagian-bahagian pesawat dan banyak lagi.
Dalam mata pelajaran bahasa inggeris, guru mungkin boleh meminta murid-murid membaca maklumat atau berita terkini menerusi laman-laman web berita bahasa inggeris tempatan dan antarabangsa seperti laman web New Straits Times (NST) ataupun The Cable News Network (CNN), The British Broadcasting Corporation (BBC) dan sebagainya sebelum berbincang dan berkongsi di dalam bilik darjah. Secara tidak langsung, mereka dapat memperkayakan perbendaharaan kata di samping menambahbaik penggunaan tatabahasa mereka. Dalam mata pelajaran sivik dan kewarganegaraan, guru mungkin boleh meminta murid menjelaskan keburukan berkongsi spekulasi yang tidak tepat di dalam media sosial, kebaikan bantuan antarabangsa terhadap musibah yang dihadapi oleh sesebuah negara dan sebagainya. Dalam bahasa Melayu, murid-murid boleh merumuskan artikel dalam suratkhabar mengenai insiden, merumuskan ucapan atau pengumuman rasmi yang disampaikan oleh YAB Perdana Menteri dan Pemangku Menteri Pengangkutan di samping dapat menambahkan lagi pemahaman terhadap istilah-istilah yang mungkin belum pernah mereka dengari dan ketahui sebelum ini. Dalam subjek sejarah, guru mungkin boleh mengaitkan kejadian nahas pesawat yang pernah berlaku pada masa lalu di seluruh dunia ataupun mungkin kronologi insiden MH370 semenjak kehilangannya dilaporkan pada 8 Mac lalu. Kronologi-kronologi ini mungkin boleh diaplikasikan dalam bentuk peta alir iaitu satu daripada lapan peta pemikiran yang diperkenalkan dalam program I-Think yang bertujuan untuk melahirkan murid yang berfikir.
Di samping itu, murid-murid diharapkan dapat mengambil iktibar daripada pengalaman sejarah untuk mempertingkatkan daya pemikiran dan kematangan mereka. Dalam subjek geografi pula, murid boleh mengaitkan konsep-konsep seperti kedudukan muka bumi seperti daratan, laut dan lautan, penerokaan terhadap peta dunia dan menjelaskan fenomena alam seperti ribut, hujan dan sebagainya yang menganggu misi pencarian pesawat. Dalam konteks mata pelajaran Pendidikan Islam, kata-kata bekas Ketua Juruterbang 777-200 MAS, Kapten Norudin Abd Majid berkaitan insiden MH370 yang pernah menjadi fenomena satu ketika dahulu mungkin boleh dimanfaatkan di dalam bilik darjah. Menurutnya, hanya dua cara untuk menemui pesawat tersebut, iaitu pertama, doa orang yang soleh, dan kedua, doa dari ahli keluarga mangsa yang terlibat. Murid-murid juga boleh mengaitkan tragedi ini dengan beberapa ayat al-Quran dan Hadis yang dipelajari di samping memperkukuh dan mempertingkat amalan ibadat-ibadat Fardu ‘Ain dan Fardu Kifayah seperti menganjurkan solat hajat dan sebagainya.
Sesungguhnya insiden MH370 ini amat sukar untuk kita terima. Apatah lagi ia melibatkan syarikat penerbangan nasional kebanggaan kita semua. Namun, kita semua yakin bahawa pasti ada hikmah yang tersirat di sebalik kejadian ini. Bukan untuk mengambil kesempatan dengan apa yang telah terjadi, tetapi lebih kepada apa yang boleh kita pelajari daripada insiden tersebut khususnya dalam konteks pengajaran dan pembelajaran di dalam bilik darjah. Lebih-lebih lagi, proses pengajaran dan pembelajaran akan menjadi lebih bermakna dan berkesan jika konsep dan maklumat disampaikan kepada murid dalam konteks yang pelbagai dan berkait rapat dengan apa yang mereka lalui setiap hari dalam kehidupan seharian.
Abdul Halim Abdullah
Ruangan Rencana, Berita Harian
5.04.2014 (Sabtu)
Speak Your Mind