Oleh Shahabuddin Amerudin
Abstrak
Sistem alamat yang tersusun dan bersepadu merupakan komponen penting dalam perancangan bandar, pengurusan infrastruktur, dan pembangunan ekonomi sesebuah negara. Artikel ini membincangkan pelbagai contoh Sistem Alamat Nasional yang telah dibangunkan di seluruh dunia, serta kesesuaian pendekatan tersebut untuk diterapkan di Malaysia. Beberapa sistem terkenal seperti USPS di Amerika Syarikat, Postcode Address File (PAF) di United Kingdom, dan Geocoded National Address File (G-NAF) di Australia dianalisis bagi memberi pandangan kepada pembangunan sistem yang berkesan di Malaysia. Selain itu, artikel ini juga membincangkan keperluan Malaysia membangunkan sistemnya yang tersendiri dengan mengambil kira kepelbagaian geografi dan demografi tempatan.
1. Pengenalan
Sistem Alamat Nasional merupakan struktur asas bagi pengurusan data alamat yang teratur dan konsisten. Di Malaysia, usaha ke arah pembangunan sistem ini dilihat semakin penting dengan pertumbuhan pesat sektor bandar, keperluan untuk perkhidmatan penghantaran yang lebih baik, dan penggunaan maklumat geospatial bagi perancangan pembangunan. Dalam konteks ini, Malaysia boleh belajar daripada beberapa negara yang telah berjaya membangunkan sistem alamat nasional yang komprehensif.
2. Sistem Alamat Nasional: Satu Tinjauan Global
Beberapa negara telah membangunkan sistem alamat yang menyeluruh, masing-masing dengan keunikan tersendiri untuk menguruskan maklumat alamat bagi kegunaan kerajaan, sektor swasta, dan orang awam. Antara contoh terbaik termasuk:
2.1 United States Postal Service (USPS) Address Management System
Sistem USPS di Amerika Syarikat adalah antara yang paling maju, menggunakan kod ZIP (Zone Improvement Plan) sebagai penanda alamat yang unik untuk setiap kawasan (Lemay & Wilson, 2021). Sistem ini digunakan bukan sahaja untuk perkhidmatan pos, tetapi juga bagi perancangan bandar, sistem kecemasan, dan perkhidmatan awam yang lain. Penggunaan kod ZIP telah berjaya memudahkan pengurusan logistik dan meningkatkan kecekapan perkhidmatan penghantaran pos di seluruh negara (Brockmann, 2018).
2.2 Postcode Address File (PAF) – United Kingdom
Di United Kingdom, Royal Mail menguruskan Postcode Address File (PAF), yang berfungsi sebagai pangkalan data komprehensif bagi semua alamat yang menggunakan kod pos. Data ini digunakan oleh agensi kerajaan, perkhidmatan kecemasan, dan sektor swasta (Johnston & Pattie, 2017. PAF terkenal dengan ketepatan dan kekerapan kemas kini, menjadikannya antara sistem alamat yang paling bersepadu di dunia (Thompson, 2020).
2.3 Geocoded National Address File (G-NAF) – Australia
Australia pula menggunakan Geocoded National Address File (G-NAF), yang mengandungi lebih daripada 13 juta alamat yang diberi geocode, membolehkan integrasi dengan teknologi pemetaan geospatial. Sistem ini digunakan untuk pelbagai tujuan seperti perancangan bandar, perkhidmatan kecemasan, dan pelaporan statistik oleh agensi kerajaan dan swasta (Harvey & Bowman, 2019). G-NAF memanfaatkan data dari pelbagai sumber untuk memastikan integriti dan ketepatan maklumat (Grant, 2021).
3. Kesesuaian Sistem Global untuk Malaysia
Malaysia mempunyai kepelbagaian geografi dan demografi yang unik, daripada bandar-bandar besar di Semenanjung hingga kawasan luar bandar di Sabah dan Sarawak. Oleh itu, penting untuk Malaysia membangunkan sistem alamat yang bukan sahaja berfungsi untuk kawasan bandar tetapi juga kawasan luar bandar yang terpencil. G-NAF Australia dan PAF United Kingdom adalah dua contoh yang boleh dijadikan rujukan utama untuk Malaysia kerana sistem ini:
- Menyediakan pangkalan data alamat yang bersepadu dan dikemaskini secara berkala (Grant, 2021).
- Menggunakan integrasi geospatial, membolehkan alamat dipetakan dengan tepat dan digunakan oleh pelbagai agensi kerajaan dan sektor swasta (Harvey & Bowman, 2019) (Johnston & Pattie, 2017).
Dengan menggunakan elemen-elemen dari sistem ini, Malaysia boleh membangunkan Sistem Alamat Nasional yang sesuai dengan keperluan tempatan. Sistem ini juga boleh disepadukan dengan teknologi semasa seperti Geographic Information System (GIS) untuk kegunaan perancangan bandar, sistem logistik, dan perkhidmatan kecemasan (Johnston & Pattie, 2017).
4. Cadangan untuk Sistem Alamat Nasional Malaysia
Malaysia boleh membangunkan sistem alamatnya yang tersendiri dengan ciri-ciri berikut:
4.1 Pangkalan Data Bersepadu dan Dikemaskini
Sistem alamat Malaysia perlu mempunyai pangkalan data yang berpusat dan boleh dikemaskini secara automatik melalui kerjasama dengan agensi tempatan dan kerajaan pusat. Penggunaan teknologi blockchain mungkin boleh dipertimbangkan untuk memastikan integriti data dan mengelakkan perubahan tanpa kebenaran (Lin & Liao, 2021).
4.2 Integrasi dengan Teknologi Geospatial
Penggunaan GIS dapat memastikan setiap alamat dipetakan dengan tepat, membantu pelbagai sektor seperti perkhidmatan kecemasan dan perancangan infrastruktur. Malaysia sudah mempunyai infrastruktur GIS yang baik melalui kerjasama dengan agensi seperti Jabatan Ukur dan Pemetaan Malaysia (JUPEM), dan ini boleh dimanfaatkan untuk integrasi yang lebih luas (JUPEM, 2022).
4.3 Piawaian Alamat yang Konsisten
Satu piawaian alamat yang jelas perlu diwujudkan untuk memastikan konsistensi dalam penomboran dan penamaan alamat di seluruh negara. Kod pos yang diseragamkan juga penting untuk memastikan urusan perkhidmatan awam dan swasta dapat dijalankan dengan lancar (Thompson, 2020).
5. Kesimpulan
Pembangunan Sistem Alamat Nasional yang komprehensif di Malaysia adalah penting untuk memudahkan perancangan bandar, pengurusan logistik, dan pelaksanaan dasar kerajaan yang lebih berkesan. Malaysia boleh belajar dari sistem yang berjaya dilaksanakan di negara seperti Australia dan United Kingdom, tetapi juga perlu menyesuaikannya dengan keperluan tempatan. Dengan kerangka yang betul, sistem ini dapat menyumbang kepada pertumbuhan ekonomi, peningkatan infrastruktur, dan mempertingkatkan kualiti hidup rakyat.
Rujukan
- Brockmann, J. (2018). ZIP Codes and Their Influence on Urban Logistics. Urban Studies Journal, 55(3), 415-429.
- Grant, S. (2021). The Integration of G-NAF in Australian Urban Planning. Australian Journal of Geographic Information Systems, 33(2), 98-113.
- Harvey, M., & Bowman, T. (2019). Geospatial Technologies in National Address Systems. Journal of Spatial Science, 64(1), 22-38.
- Johnston, R., & Pattie, C. (2017). Postcodes and Electoral Geography: The Role of the Postcode Address File in UK Political Analysis. Electoral Studies, 48(1), 121-134.
- JUPEM. (2022). Jabatan Ukur dan Pemetaan Malaysia: Strategic Plans and Geospatial Initiatives. Kuala Lumpur: JUPEM Publications.
- Lemay, C., & Wilson, J. (2021). Improving Postal Delivery Systems through Address Standardization: Lessons from the United States. Postal Science Review, 34(2), 63-78.
- Lin, J., & Liao, W. (2021). Blockchain Technology in Address Management Systems: Enhancing Data Integrity. International Journal of Information Security, 45(5), 81-95.
- Thompson, M. (2020). PAF: A Reliable National Address System for Modern Society. UK Postal Services Review, 29(4), 87-102.
